Mwaka wa kicheko kwa wakulima wa korosho

Ndio maana haikuwa ajabu kuona utani katika mitandao ya kijamii ikionyesha vituko kadhaa vinavyofanywa na wakulima wa zao hilo.

Msimu wa korosho ulioshia Februari mwaka huu katika mikoa ya Lindi na Mtwara, umeleta furaha kwa wakulima wa zao hilo.

Ndio maana haikuwa ajabu kuona utani katika mitandao ya kijamii ikionyesha vituko kadhaa vinavyofanywa na wakulima wa zao hilo. Yote ni kwa sababu wana fedha mifukoni.

Mwaka huu unatajwa kuwa msimu bora kuliko yote iliyopita baada ya mauzo ya bidhaa hiyo kupaa kwa zaidi ya mara mbili.

Hadi shughuli za minada zinafungwa… bei ya korosho katika mikoa hiyo ilifikia zaidi ya Sh 4000. Kicheko zaidi kilitokana na kauli ya Waziri Mkuu, Kassim Majaliwa aliyesema hata kukiwa na makato kwa wakulima, mwishowe mkulima asiondoke na chini ya Sh3500 kwa kilo.

Kwa hakika kilimo cha korosho hasa mikoa ya Kusini, sasa ni kama lulu. Korosho ni mali, korosho inaweza kuwakomboa watu wengi na umasikini.

Tofauti na ilivyokuwa zamani, kilichowakatisha tamaa wakulima wengi wa korosho miaka ya nyuma ni utaratibu wa kuuza zao hilo katika mnada mmoja, huku kiwango kikubwa kikiuzwa kwa utaratibu usioratibiwa.

Hata hivyo, Serikali ilifuta machozi ya wakulima hao baada ya kuanzisha mfumo mpya wa mauzo ya korosho kwa kuendesha minada kila wilaya.

Aidha, matumaini ya wakulima pia yalikuja baada ya Serikali kupunguza baadhi ya makato yaliyokuwa yanakwenda kwa vyama vya ushirika kwa kuweka udhibiti unaoshirikisha vyombo vya ulinzi na usalama kuzuia korosho kuuzwa kiholela.

Ushuhuda wa Hassan Yakub

Huyu ni mmoja wa wanufaika wa zao la korosho, anasema kwa faida aliyopata katika msimu uliopita, imempa nguvu ya kukipenda kilimo hicho.

Yakub anayefanya kilimo hicho huko wilaya ya Tandahimba mkoani Mtwara, anasema alianza kulima mwaka 2016 akitumia shamba la kukodi lenye ukubwa wa ekari tano.

Wapo walioanza kilimo hicho miaka mingi kidogo hali iliyosababisha kukata tamaa kwa kutoona faida, lakini kwake ilikuwa kama bahati kwani hakutarajia kuwa angefaidika.

Baada ya mavuno kupitia ekari hizo alizokodi zikiwa na mikorosho, alijiongeza na kununua shamba lake mwenyewe lenye ukubwa wa ekeri 23.

“Asikwa ambie mtu hivi sasa kilimo cha korosho kina lipa, mimi nilianza na ekari tano tena kwa kujaribu tu Faida niliyoipata sikutaka kupoteza muda ndiyo maana nikanunua shamba langu mwenyewe,”anasema.

Kilimo cha korosho sio kilimo cha muda mfupi kama kwani zao hilo hudumu kwa miaka takriban mitatu na hiyo ndiyo sababu ya Yakub kujikita katika kilimo hicho

Anasema hana tena shaka na soko la korosho kwa kuwa kinachowaumiza wakulima nchini ni soko, hivyo analima akiwa na uhakika wa kuuza korosho zake.“Hivi sasa hatuna shaka na zao hili kwa sababu linasimamiwa kwa weledi na Serikali. Kwa kweli tunashukuru kwa kushikwa mkono kwani sasa tunaona matunda ya kilimo cha korosho,”anaeleza. Na kuongeza:

“Uzuri wa zao hili ukivuna inaanza kuzaa tena, kinachotakiwa ni kuihudumia kila inapohitajika, Ni zao la kudumu lakini uzaaji wake ni wa muda mfupi.

Kicheko cha korosho anacho pia Peter Majinzi aliyeanza kulima zao hilo miaka kumi aliyopita. Anasema tofauti na miaka ya nyuma hivi sasa kilimo cha korosho kupitia usimamizi wa Serikali kimeweza kuwafuta machozi wakulima wengi.

“Kwa bei hii sisi kwetu tunasema ‘Kusini kuchele’ hivi sasa tunauza kilo Sh 4000. Bei hii tunaifurahia na inatupa nguvu wakulima kuendelea kulima na kuongeza mashamba zaidi, mimi kwa msimu huu nimeuza gunia 30”

Anasema amefanikiwa kuongeza mashamba mawili na kufanya idadi ya mashamba yake kuwa matatu.

“Nilianza na ekari moja tu lakini kupitia manufaa niliyopata nimeweza kuongeza ekari nne zikiwa na mikorosho. Nina mikorosho 200 kwa mashamba yangu yote,”anasema.

Mambo ya kuzingatia katika klimo cha korosho

Ili mkulima apate mafanikio katika kilimo hiki, Yakub anasema hana budi kuwa na shamba analomiliki badala ya kukodi.

“Ili uwe huru na kilimo cha korosho mkulima, unatakiwa kuwa na shamba lako mwenyewe ambalo litakupa uhuru zaidi kwa kuwa zao la korosho ni la kudumu, kuliko kukodi halafu baadaye unarudisha shamba kwa mwenyewe,” anasema.

Jambo la pili anasema ni kutambua aina bora ya mbegu kati ya zile za kienyeji na za kisasa. Anapendekeza wakulima kuchagua mbegu za kisasa zinazochukua muda mdogo (karibu miaka mitatu) kuanza kutoa mavuno.

Uhudumiaji wa shamba hasa katika uwekaji wa dawa za kuua wadudu na magonjwa, ni suala jingine muhimu kwa mkulima wa korosho. Hata hivyo, huduma hii inahitaji utambuzi wa kitaalamu wa mbinu za kutunza shamba, madawa na upigaji wake katika miti.

“Mikorosho inatakiwa kuhudumiwa ili iweze kuzaa, Kuna upuliziaji wa dawa ili kudhibiti wadudu wasiharibu maua, bila kufanya hivyo mkulima hatoweza kupata mafanikio katika zao la korosho,” anaongeza.

Pembejeo bado tatizo

Kila penye mafanikio changamoto hazikosi, Yakub anasema pamoja na neema iliyowashukia mwaka huu, bado suala la upatikanaji wa pembejeo, linawapasua kichwa wakulima. Anasema kinachowatesa zaidi ni kutokuwapo kwa usimamizi mzuri wa bei zake.

“Bado Serikali haijaweza kusimamia bei, kwani kila muuzaji anauza kwa bei anayojiamulia yeye, hali inayotuumiza sisi wakulima,”anasema na kuongeza:

“Ni jukumu la viongozi waliopewa dhamana na Serikali kufahamu kuwa zile pembejeo walizosema tupewe bure je zinatufikia kulingana na idadi iliyopelekwa?’’ Changamoto nyingine ni pembejeo kutotolewa kwa wakati.“Unapomwambia mkulima kuwa unamletea ruzuku na inachukua muda mrefu hii ina maana kuwa mazao yake yatashambuliwa na magonjwa.’’

Wito wa kubangua korosho

Pamoja na changamoto hizo,Yakub anawasisitiza Watanzania kuingia katika kilimo hicho na hatimaye kubangua korosho badala ya kuziuza zikiwa ghafi.

“Mfano hivi sasa kilo moja ya korosho iliyobanguliwa ni sh 25,000 kwa soko la ndani wakati isiyobanguliwa kwa soko la ndani ni Sh 4000 hapa unagundua kuwa korosho ambayo haijabanguliwa haina thamani kama iliyobanguliwa,”anasema.

Zao la korosho Tanzania

Licha ya ukweli kuwa mikoa ya Kusini hasa Lindi na Mtwara ndio kinara wa zao hilo, zao hilo limeshafanyiwa utafiti na kubainika kuwa linaweza kulimwa katika mikoa kama Ruvuma, Tanga, Dodoma, Singida, Kigoma, Kilimanjaro na Mbeya.

Mkoa mwingine maarufu kwa zao la korosho ni Pwani hasa wilaya ya Kisarawe. Hata hivyo, wataalamu wanasema zao hilo linaweza kuzalishwa karibu nusu ya mikoa ya Tanzania.

Korosho ni kati ya mazao ya muda mrefu yanayostahmili ukame na kuzaa kwa miaka mingi.

Bodi ya Korosho

Mkurugenzi wa Bodi ya Korosho Tanzania, Hassan Jarufu anasema baada ya kuona wakulima wengi wa korosho wanadhulumiwa kwa kuuza korosho zao kiholela, Serikali iliamua

kuingilia kati kwa kuagiza korosho zinunuliwe kwenye minada.

Anasema hiyo ndiyo sababu ya bei ya korosho kuwa nzuri kwa kuwa wanunuzi kutoka nchini Vitenam wanatufuata wenyewe tofauti na ilivyo mwanzo walipokuwa wakipelekewa na wafanyabiashara kutoka India.

“Zamani wakulima walidhulumiwa, kwani wanunuzi walikwenda shamba wenyewe na kununua kwa bei wanazotaka wao hivyo kusababisha wakulima kukiona kilimo cha korosho hakina thamani,” anasema”.

Miliki shamba lako sasa

Njia bora ya kufaidi matunda ya zao hili ni kuwa na shamba lisilipungua miti 100 yenye afya. Hii ni kwa mkulima mdogo. Kwa mikoa ya Kusini, unaweza kununua ardhi na kulima, lakini wapo wanaokodi mashamba yenye mikorosho.

Njia bora ya kupata maarifa ya zao hili ni kuwatumia maofisa kilimo karibu nawe, kuwauliza wazoefu wa zao hili. Pia, unaweza kupata tarifa za kina kutoka bodi ya korosho ( www.cashew@go.tz).